| 章 |
| 21:1 |
" نِ﮸ زَیْ﮺ بَیْ﮸ ثٍ﮺ مِیًا﮺ کِیًا﮴ صُوَ﮸ یَوْ﮺ لِ﮺ دْ دِیًا﮸ جَانْ﮲ شِ﮺ جَ﮺ یَانْ﮺ ﮾
“你在百姓面前所要立的典章是这样： |
| 21:2 |
نِ﮸ ژُوَ﮺ مَیْ﮸ ثِ﮲ بُوَ﮴ لَیْ﮴ ژࣲ﮴ ظُوَ﮺ نُ﮴ پُ﮴ ، تَا﮲ بِ﮺ فُ﮴ شِ﮺ نِ﮸ لِیُو﮺ نِیًا﮴ ، دِ﮺ کِ﮲ نِیًا﮴ تَا﮲ کْ﮸ یِ﮸ زْ﮺ یُو﮴ ، بَیْ﮴ b اَیْ﮴ دِ﮺ چُ﮲ كِیُوِ﮺ ܂
你若买希伯来人作奴仆，他必服侍你六年，第七年他可以自由，白白地出去。 |
| 21:3 |
تَا﮲ ژُوَ﮺ قُ﮲ شࣲ﮲ لَیْ﮴ ، ݣِیُو﮺ کْ﮸ یِ﮸ قُ﮲ شࣲ﮲ كِیُوِ﮺ ؛ تَا﮲ ژُوَ﮺ یُو﮸ کِ﮲ ، تَا﮲ دْ کِ﮲ ݣِیُو﮺ کْ﮸ یِ﮸ طࣱ﮴ تَا﮲ چُ﮲ كِیُوِ﮺ ܂
他若孤身来，就可以孤身去；他若有妻，他的妻就可以同他出去。 |
| 21:4 |
تَا﮲ جُ﮸ ژࣲ﮴ ژُوَ﮺ قِ﮸ تَا﮲ کِ﮲ زْ﮸ ، کِ﮲ زْ﮸ قِ﮸ تَا﮲ شٍ﮲ لَ عِ﮴ زْ خُوَ﮺ نِیُوِ﮸ عِ﮴ ، کِ﮲ زْ﮸ حَ﮴ عِ﮴ نِیُوِ﮸ یَوْ﮺ قُوِ﮲ جُ﮸ ژࣲ﮴ ، تَا﮲ یَوْ﮺ دُو﮴ زْ﮺ چُ﮲ كِیُوِ﮺ ܂
他主人若给他妻子，妻子给他生了儿子或女儿，妻子和儿女要归主人，他要独自出去。 |
| 21:5 |
تَانْ﮸ خُوَ﮺ نُ﮴ پُ﮴ مٍ﮴ شُوَ﮲ ﮾ null وَ﮸ اَیْ﮺ وَ﮸ دْ جُ﮸ ژࣲ﮴ حَ﮴ وَ﮸ دْ کِ﮲ زْ﮸ عِ﮴ نِیُوِ﮸ ، بُ﮴ یُوًا﮺ یِ﮺ زْ﮺ یُو﮴ چُ﮲ كِیُوِ﮺ ܂ null
倘或奴仆明说：‘我爱我的主人和我的妻子儿女，不愿意自由出去。’ |
| 21:6 |
تَا﮲ دْ جُ﮸ ژࣲ﮴ ݣِیُو﮺ یَوْ﮺ دَیْ﮺ تَا﮲ دَوْ﮺ شࣲ﮸ پًا﮺ قُوًا﮲ نَا﮺ لِ﮸ ( " شࣲ﮸ پًا﮺ قُوًا﮲ " خُوَ﮺ ظُوَ﮺ " شࣲ﮴ " ثِیَا﮺ طࣱ﮴ ) ، یُو﮺ یَوْ﮺ دَیْ﮺ تَا﮲ دَوْ﮺ مٌ﮴ کِیًا﮴ ، کَوْ﮺ ݣࣲ﮺ مٌ﮴ کُوَانْ﮺ ، یࣱ﮺ جُوِ﮲ زْ﮸ چُوًا﮲ تَا﮲ دْ عِ﮸ دُوَ﮸ ، تَا﮲ ݣِیُو﮺ یࣱ﮸ یُوًا﮸ فُ﮴ شِ﮺ جُ﮸ ژࣲ﮴ ܂
他的主人就要带他到审判官那里（“审判官”或作“ 神”。下同），又要带他到门前，靠近门框，用锥子穿他的耳朵，他就永远服侍主人。 |
| 21:7 |
ژࣲ﮴ ژُوَ﮺ مَیْ﮺ نِیُوِ﮸ عِ﮴ ظُوَ﮺ بِ﮺ نِیُوِ﮸ ، بِ﮺ نِیُوِ﮸ بُ﮺ کْ﮸ ثِیَانْ﮺ نًا﮴ پُ﮴ نَا﮺ یَانْ﮺ چُ﮲ كِیُوِ﮺ ܂
“人若卖女儿作婢女，婢女不可像男仆那样出去。 |
| 21:8 |
جُ﮸ ژࣲ﮴ ثِيُوًا﮸ دٍ﮺ تَا﮲ قُوِ﮲ زْ﮺ ݣِ﮸ ، ژُوَ﮺ بُ﮺ ثِ﮸ خُوًا﮲ تَا﮲ ، ݣِیُو﮺ یَوْ﮺ ثِیُوِ﮸ تَا﮲ شُ﮴ شࣲ﮲ ؛ جُ﮸ ژࣲ﮴ ݣِ﮺ ژًا﮴ یࣱ﮺ قُوِ﮸ جَا﮺ دَیْ﮺ تَا﮲ ، ݣِیُو﮺ مُوِ﮴ یُو﮸ كِیُوًا﮴ بٍ﮸ مَیْ﮺ قِ﮸ وَیْ﮺ بَانْ﮲ ژࣲ﮴ ܂
主人选定她归自己，若不喜欢她，就要许她赎身；主人既然用诡诈待她，就没有权柄卖给外邦人。 |
| 21:9 |
جُ﮸ ژࣲ﮴ ژُوَ﮺ ثِيُوًا﮸ دٍ﮺ تَا﮲ قِ﮸ زْ﮺ ݣِ﮸ دْ عِ﮴ زْ ، ݣِیُو﮺ دَانْ﮲ دَیْ﮺ تَا﮲ ژُو﮴ طࣱ﮴ نِیُوِ﮸ عِ﮴ ܂
主人若选定她给自己的儿子，就当待她如同女儿。 |
| 21:10 |
ژُوَ﮺ لٍ﮺ كِیُوِ﮸ یِ﮲ قْ﮺ ، نَا﮺ نِیُوِ﮸ زْ﮸ دْ چِ﮲ شِ﮴ ، یِ﮲ فُ ، بٍ﮺ خَوْ﮸ حَ﮴ دْ شِ﮺ ، ژٍ﮴ بُ﮺ کْ﮸ ݣِیًا﮸ شَوْ﮸ ܂
若另娶一个，那女子的吃食、衣服，并好合的事，仍不可减少。 |
| 21:11 |
ژُوَ﮺ بُ﮴ ثِیَانْ﮺ تَا﮲ ثٍ﮴ جَ﮺ سًا﮲ یَانْ﮺ ، تَا﮲ ݣِیُو﮺ کْ﮸ یِ﮸ بُ﮴ یࣱ﮺ کِیًا﮴ شُ﮴ ، بَیْ﮴ b اَیْ﮴ دِ﮺ چُ﮲ كِیُوِ﮺ ܂ "
若不向她行这三样，她就可以不用钱赎，白白地出去。” |
| 21:12 |
" دَا﮸ ژࣲ﮴ یِ﮸ جِ﮺ دَا﮸ سِْ﮸ دْ ، بِ﮺ یَوْ﮺ بَا﮸ تَا﮲ جِ﮺ سِْ﮸ ܂
“打人以至打死的，必要把他治死。 |
| 21:13 |
ژࣲ﮴ ژُوَ﮺ بُ﮴ شِ﮺ مَیْ﮴ فُ﮴ جَ شَا﮲ ژࣲ﮴ ، نَیْ﮸ شِ﮺ شࣲ﮴ ݣِیَوْ﮲ زَیْ﮺ تَا﮲ شِوْ﮸ جࣱ﮲ ، وَ﮸ ݣِیُو﮺ شَ﮺ ثِیَا﮺ یِ﮲ قْ﮺ دْ فَانْ﮲ ، تَا﮲ کْ﮸ یِ﮸ وَانْ﮸ نَا﮺ لِ﮸ تَوْ﮴ پَوْ﮸ ܂
人若不是埋伏着杀人，乃是 神交在他手中，我就设下一个地方，他可以往那里逃跑。 |
| 21:14 |
ژࣲ﮴ ژُوَ﮺ ژࣲ﮺ یِ﮺ یࣱ﮺ قُوِ﮸ ݣِ﮺ شَا﮲ لَ تَا﮲ دْ لࣲ﮴ شَ﮺ ، ݣِیُو﮺ شِ﮺ تَوْ﮴ دَوْ﮺ وَ﮸ دْ تًا﮴ نَا﮺ لِ﮸ ، یَە﮸ دَانْ﮲ جُوَ﮲ كِیُوِ﮺ بَا﮸ تَا﮲ جِ﮺ سِْ﮸ ܂
人若任意用诡计杀了他的邻舍，就是逃到我的坛那里，也当捉去把他治死。 |
| 21:15 |
" دَا﮸ فُ﮺ مُ﮸ دْ ، بِ﮺ یَوْ﮺ بَا﮸ تَا﮲ جِ﮺ سِْ﮸ ܂
“打父母的，必要把他治死。 |
| 21:16 |
" قُوَیْ﮸ دَیْ﮺ ژࣲ﮴ کِوْ﮸ ، خُوَ﮺ شِ﮺ بَا﮸ ژࣲ﮴ مَیْ﮺ لَ ، خُوَ﮺ شِ﮺ لِیُو﮴ زَیْ﮺ تَا﮲ شِوْ﮸ ثِیَا﮺ ، بِ﮺ یَوْ﮺ بَا﮸ تَا﮲ جِ﮺ سِْ﮸ ܂
“拐带人口，或是把人卖了，或是留在他手下，必要把他治死。 |
| 21:17 |
" جِوْ﮺ مَا﮺ فُ﮺ مُ﮸ دْ ، بِ﮺ یَوْ﮺ بَا﮸ تَا﮲ جِ﮺ سِْ﮸ ܂
“咒骂父母的，必要把他治死。 |
| 21:18 |
" ژࣲ﮴ ژُوَ﮺ بِ﮸ ڞِ﮸ ثِیَانْ﮲ جٍ﮲ ، جَ﮺ قْ﮺ یࣱ﮺ شِ﮴ تِوْ﮴ خُوَ﮺ شِ﮺ كِیُوًا﮴ تِوْ﮴ دَا﮸ نَا﮺ قْ﮺ ، شَانْ﮺ كِیَە﮸ بُ﮴ جِ﮺ یُوِ﮴ سِْ﮸ ، بُ﮴ قُوَ﮺ تَانْ﮸ وَ﮺ زَیْ﮺ چُوَانْ﮴ ،
“人若彼此相争，这个用石头或是拳头打那个，尚且不至于死，不过躺卧在床， |
| 21:19 |
ژُوَ﮺ زَیْ﮺ نٍْ﮴ کِ﮸ لَیْ﮴ فُ﮴ جَانْ﮺ عِ﮴ چُ﮲ ، نَا﮺ دَا﮸ تَا﮲ دْ کْ﮸ صُوًا﮺ وُ﮴ ظُوِ﮺ ؛ دًا﮺ یَوْ﮺ ݣِیَانْ﮲ تَا﮲ دًا﮲ وُ﮺ دْ قࣱ﮲ فُ﮲ یࣱ﮺ کِیًا﮴ پُوِ﮴ بُ﮸ ، بٍ﮺ یَوْ﮺ ݣِیَانْ﮲ تَا﮲ كِیُوًا﮴ ژًا﮴ یِ﮲ خَوْ﮸ ܂
若再能起来扶杖而出，那打他的可算无罪；但要将他耽误的工夫用钱赔补，并要将他全然医好。 |
| 21:20 |
" ژࣲ﮴ ژُوَ﮺ یࣱ﮺ قٌ﮺ زْ﮸ دَا﮸ نُ﮴ پُ﮴ خُوَ﮺ بِ﮺ نِیُوِ﮸ ، لِ﮺ شِ﮴ سِْ﮸ زَیْ﮺ تَا﮲ دْ شِوْ﮸ ثِیَا﮺ ، تَا﮲ بِ﮺ یَوْ﮺ شِوْ﮺ ثٍ﮴ ؛
“人若用棍子打奴仆或婢女，立时死在他的手下，他必要受刑； |
| 21:21 |
ژُوَ﮺ قُوَ﮺ یِ﮲ لِیَانْ﮸ تِیًا﮲ ڞَیْ﮴ سِْ﮸ ، ݣِیُو﮺ کْ﮸ یِ﮸ بُ﮴ شِوْ﮺ ثٍ﮴ ، یࣲ﮲ وِ﮺ شِ﮺ یࣱ﮺ کِیًا﮴ مَیْ﮸ دْ ܂
若过一两天才死，就可以不受刑，因为是用钱买的。 |
| 21:22 |
" ژࣲ﮴ ژُوَ﮺ بِ﮸ ڞِ﮸ جٍ﮲ دِوْ﮺ ، شَانْ﮲ خَیْ﮺ یُو﮸ یٌ﮺ دْ فُ﮺ ژࣲ﮴ ، شࣲ﮺ جِ﮺ جُوِ﮺ تَیْ﮲ ، صُوِ﮴ خِوْ﮺ كِیُوَ﮺ وُ﮴ بِیَە﮴ خَیْ﮺ ، نَا﮺ شَانْ﮲ خَیْ﮺ تَا﮲ دْ ظࣱ﮸ یَوْ﮺ اً﮺ فُ﮺ ژࣲ﮴ دْ جَانْ﮺ فُ﮲ صُوَ﮸ یَوْ﮺ دْ ، جَوْ﮺ شࣲ﮸ پًا﮺ قُوًا﮲ صُوَ﮸ دُوًا﮺ دْ شِوْ﮺ فَا﮴ ܂
“人若彼此争斗，伤害有孕的妇人，甚至坠胎，随后却无别害，那伤害她的总要按妇人的丈夫所要的，照审判官所断的受罚。 |
| 21:23 |
ژُوَ﮺ یُو﮸ بِیَە﮴ خَیْ﮺ ، ݣِیُو﮺ یَوْ﮺ یِ﮸ مٍ﮺ چَانْ﮴ مٍ﮺ ،
若有别害，就要以命偿命， |
| 21:24 |
یِ﮸ یًا﮸ خَیْ﮴ یًا﮸ ، یِ﮸ یَا﮴ خُوًا﮴ یَا﮴ ، یِ﮸ شِوْ﮸ خَیْ﮴ شِوْ﮸ ، یِ﮸ ݣِیَوْ﮸ خَیْ﮴ ݣِیَوْ﮸ ،
以眼还眼，以牙还牙，以手还手，以脚还脚， |
| 21:25 |
یِ﮸ لَوْ﮺ خَیْ﮴ لَوْ﮺ ، یِ﮸ شَانْ﮲ خَیْ﮴ شَانْ﮲ ، یِ﮸ دَا﮸ خَیْ﮴ دَا﮸ ܂
以烙还烙，以伤还伤，以打还打。 |
| 21:26 |
" ژࣲ﮴ ژُوَ﮺ دَا﮸ خُوَیْ﮺ لَ تَا﮲ نُ﮴ پُ﮴ خُوَ﮺ شِ﮺ بِ﮺ نِیُوِ﮸ دْ یِ﮲ جِ﮲ یًا﮸ ، ݣِیُو﮺ یَوْ﮺ یࣲ﮲ تَا﮲ دْ یًا﮸ فَانْ﮺ تَا﮲ كِیُوِ﮺ دْ﮴ یِ﮸ زْ﮺ یُو﮴ ܂
“人若打坏了他奴仆或是婢女的一只眼，就要因他的眼放他去得以自由。 |
| 21:27 |
ژُوَ﮺ دَا﮸ دِیَوْ﮺ لَ تَا﮲ نُ﮴ پُ﮴ خُوَ﮺ شِ﮺ بِ﮺ نِیُوِ﮸ دْ یِ﮲ قْ﮺ یَا﮴ ، ݣِیُو﮺ یَوْ﮺ یࣲ﮲ تَا﮲ دْ یَا﮴ فَانْ﮺ تَا﮲ كِیُوِ﮺ دْ﮴ یِ﮸ زْ﮺ یُو﮴ ܂ "
若打掉了他奴仆或是婢女的一个牙，就要因他的牙放他去得以自由。” |
| 21:28 |
" نِیُو﮴ ژُوَ﮺ چُ﮺ سِْ﮸ نًا﮴ ژࣲ﮴ خُوَ﮺ شِ﮺ نِیُوِ﮸ ژࣲ﮴ ، ظࣱ﮸ یَوْ﮺ یࣱ﮺ شِ﮴ تِوْ﮴ دَا﮸ سِْ﮸ نَا﮺ نِیُو﮴ ، كِیُوَ﮺ بُ﮺ کْ﮸ چِ﮲ تَا﮲ دْ ژِوْ﮺ ، نِیُو﮴ دْ جُ﮸ ژࣲ﮴ کْ﮸ صُوًا﮺ وُ﮴ ظُوِ﮺ ܂
“牛若触死男人或是女人，总要用石头打死那牛，却不可吃它的肉，牛的主人可算无罪。 |
| 21:29 |
تَانْ﮸ ژُوَ﮺ نَا﮺ نِیُو﮴ سُ﮺ لَیْ﮴ شِ﮺ چُ﮺ ژࣲ﮴ دْ ، یُو﮸ ژࣲ﮴ بَوْ﮺ قَوْ﮺ لَ نِیُو﮴ جُ﮸ ، تَا﮲ ݣٍ﮺ بُ﮺ بَا﮸ نِیُو﮴ شُوًا﮲ جَ ، یِ﮸ جِ﮺ بَا﮸ نًا﮴ ژࣲ﮴ خُوَ﮺ شِ﮺ نِیُوِ﮸ ژࣲ﮴ چُ﮺ سِْ﮸ ، ݣِیُو﮺ یَوْ﮺ یࣱ﮺ شِ﮴ تِوْ﮴ دَا﮸ سِْ﮸ نَا﮺ نِیُو﮴ ، نِیُو﮴ جُ﮸ یَە﮸ بِ﮺ جِ﮺ سِْ﮸ ܂
倘若那牛素来是触人的，有人报告了牛主，他竟不把牛拴着，以致把男人或是女人触死，就要用石头打死那牛，牛主也必治死。 |
| 21:30 |
ژُوَ﮺ فَا﮴ تَا﮲ شُ﮴ مٍ﮺ دْ ݣِیَا﮺ یࣲ﮴ ، تَا﮲ بِ﮺ جَوْ﮺ صُوَ﮸ فَا﮴ دْ شُ﮴ تَا﮲ دْ مٍ﮺ ܂
若罚他赎命的价银，他必照所罚的赎他的命。 |
| 21:31 |
نِیُو﮴ وُ﮴ لٌ﮺ چُ﮺ لَ ژࣲ﮴ دْ عِ﮴ زْ خُوَ﮺ شِ﮺ نِیُوِ﮸ عِ﮴ ، بِ﮺ جَوْ﮺ جَ﮺ لِ﮺ بًا﮺ لِ﮸ ܂
牛无论触了人的儿子或是女儿，必照这例办理。 |
| 21:32 |
نِیُو﮴ ژُوَ﮺ چُ﮺ لَ نُ﮴ پُ﮴ خُوَ﮺ شِ﮺ بِ﮺ نِیُوِ﮸ ، بِ﮺ ݣِیَانْ﮲ یࣲ﮴ زْ﮸ سًا﮲ شِ﮴ شَ﮸ کْ﮺ لَ﮺ قِ﮸ تَا﮲ مࣱ دْ جُ﮸ ژࣲ﮴ ، یَە﮸ یَوْ﮺ یࣱ﮺ شِ﮴ تِوْ﮴ بَا﮸ نِیُو﮴ دَا﮸ سِْ﮸ ܂
牛若触了奴仆或是婢女，必将银子三十舍客勒给他们的主人，也要用石头把牛打死。 |
| 21:33 |
" ژࣲ﮴ ژُوَ﮺ چَانْ﮸ جَ ݣٍ﮸ کِوْ﮸ ، خُوَ﮺ وَا﮲ ݣٍ﮸ بُ﮺ جَ﮲ قَیْ﮺ ، یُو﮸ نِیُو﮴ خُوَ﮺ لِیُوِ﮴ دِیَوْ﮺ زَیْ﮺ لِ﮸ تِوْ﮴ ،
“人若敞着井口，或挖井不遮盖，有牛或驴掉在里头， |
| 21:34 |
ݣٍ﮸ جُ﮸ یَوْ﮺ نَا﮴ کِیًا﮴ پُوِ﮴ خَیْ﮴ بٌ﮸ جُ﮸ ژࣲ﮴ ، سِْ﮸ شٍ﮲ چُ﮺ یَوْ﮺ قُوِ﮲ زْ﮺ ݣِ﮸ ܂
井主要拿钱赔还本主人，死牲畜要归自己。 |
| 21:35 |
" جَ﮺ ژࣲ﮴ دْ نِیُو﮴ ژُوَ﮺ شَانْ﮲ لَ نَا﮺ ژࣲ﮴ دْ نِیُو﮴ ، یِ﮸ جِ﮺ یُوِ﮴ سِْ﮸ ، تَا﮲ مࣱ یَوْ﮺ مَیْ﮺ لَ خُوَ﮴ نِیُو﮴ ، پٍ﮴ فٌ﮲ ݣِیَا﮺ جِ﮴ ، یَە﮸ یَوْ﮺ پٍ﮴ فٌ﮲ سِْ﮸ نِیُو﮴ ܂
“这人的牛若伤了那人的牛，以致于死，他们要卖了活牛，平分价值，也要平分死牛。 |
| 21:36 |
ژࣲ﮴ ژُوَ﮺ جِ﮲ دَوْ﮺ جَ﮺ نِیُو﮴ سُ﮺ لَیْ﮴ شِ﮺ چُ﮺ ژࣲ﮴ دْ ، جُ﮸ ژࣲ﮴ ݣٍ﮺ بُ﮺ بَا﮸ نِیُو﮴ شُوًا﮲ جَ ، تَا﮲ بِ﮺ یَوْ﮺ یِ﮸ نِیُو﮴ خَیْ﮴ نِیُو﮴ ، سِْ﮸ نِیُو﮴ یَوْ﮺ قُوِ﮲ زْ﮺ ݣِ﮸ ܂ "
人若知道这牛素来是触人的，主人竟不把牛拴着，他必要以牛还牛，死牛要归自己。” |
